Τζον Ντιούι: "Αν διδάξουμε στους μαθητές του σήμερα, όπως μας δίδαξαν οι χθεσινοί μας δάσκαλοι, τους ...ληστεύουμε το αύριο!"
Βλέποντας το παραπάνω εξαιρετικό βίντεο αποτέλεσε το έναυσμα και με έσπρωξε βαθύτερα να διερευνήσω το τι σημαίνει πραγματικά να είσαι εγγράμματος τον 21ο αιώνα. Πρώτα απ 'όλα, η παιδεία είναι μια λέξη της οποίας το νόημα είναι παροδικό και δυναμικά μεταβαλλόμενο. Ακούμε και τη χρησιμοποιούμε σχεδόν κάθε μέρα αλλά φαίνεται να μένουμε άναυδοι κάθε φορά που καλούμαστε να την ορίσουμε. Οι άνθρωποι διαφέρουν στο τι σημαίνει γι 'αυτούς η παιδεία και είναι πολύ δύσκολο να βρεθεί ένας ενιαίος ορισμός, όπως είναι φανερό στο βίντεο. Κάθε ένας από τους εκπαιδευτικούς της συνέντευξης προσδίδει μια εντελώς διαφορετική έννοια στην παιδεία. Προσωπικά πιστεύω ότι, για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου, θα δώσω για την παιδεία ένα ορισμό με τέτοιο τρόπο, ώστε να συνεπάγεται ότι θα την τοποθετήσω μέσα σε ένα δεδομένο πλαίσιο και θα το καλύψω από μια ιστορική προοπτική. Η έννοια του γραμματισμού συνδέεται στενά συνυφασμένη και με την έννοια του χρόνου. Αυτή η ίδια η έννοια του χρόνου είναι εμφανής στο βασικό ερώτημα του βίντεο, εδώ μιλάμε για την παιδεία του 21 ου αιώνα και όχι για οποιαδήποτε άλλη παιδεία. Για να κατανοήσουμε αυτή την παιδεία, όμως, θα πρέπει να ερευνήσουμε βαθιά στην ιστορία και να δούμε τις έννοιες που χρησιμοποιούνται για να την ορίσουν και αν αυτές οι έννοιες είναι ακόμα οι ίδιες ή υπάρχει κάτι νέο σε αυτό τον 21ο αιώνα το οποίο θα απαιτεί από εμάς να επαναπροσδιορίσουμε την έννοιά της . Η έννοια της παιδείας είναι ανάλογη με την επιβίβαση σε ένα ταξίδι στο βασίλειο της Γνώσης. Δεν είναι ένα ταξίδι χωρίς κινδύνους γιατί οι γραμμές των οριζόντων είναι θολές. Ενώ, όλο και περισσότερο είμαστε σε αμηχανία κάθε φορά που πλησιάζουμε στον πυρήνα του αλφαβητισμού. Η Παιδεία συνοδεύει την ανθρωπότητα κατά τη διάρκεια της εξελικτικής διαδικασίας της. Από την εποχή των νομαδικών φυλών, η παιδεία συνδέθηκε με την ικανότητα να αρθρώσει λέξεις που μπορούν να επικοινωνήσουν ένα μήνυμα. Αυτή η επικοινωνιακή ικανότητα ήταν επιζήμια για τις ζωές των φυλών, καθώς ίχαν άμεση συνάφεια από τους "εγγράμματους" ανθρώπους για να συντονίσουν και να οργανώσουν τη ζωή τους. Η εφεύρεση των ημερολογίων (10.000 χρόνια πριν), σηματοδότησε μια σημαντική ανακάλυψη στον νομαδικό τρόπο ζωής αυτών των φυλών. Τους εισάγει ένα σύστημα συμβόλων και κωδίκων που τους βοήθησε να βελτιώσουν την ικανότητά τους να φυτέψουν εποχιακές καλλιέργειες και τελικά να μετατραπούν σε πολιτισμούς με εκλεγμένες κυβερνήσεις. Γι 'αυτούς τους ...πρόσφατα πολιτισμένους άνθρωπους, η παιδεία σήμαινε όχι μόνο να είναι σε θέση να επικοινωνούν χρησιμοποιώντας μια ομιλούμενη γλώσσα, αλλά και να είναι σε θέση να διαβάσουν τα σύμβολα και την ερμηνεία τους σωστά. Όπως οι Σουμμέριοι και στη
συνέχεια οι Αιγύπτιοι άρχισαν να χρησιμοποιούν χαρακτήρες για να εκφράσουν την αξία του νομίσματός τους, περίπου 6,000 χρόνια πριν, προέκυψε ένα πρότυπο σύστημα αλφάβητο που αποτελείτο κυρίως από σκάλισμα συμβόλων σε λίθινες πλάκες. Αυτό το νέο προηγμένο σύστημα βοήθησε τους Αιγύπτιους να λαμβάνουν τεράστιες μηχανικές εργασίες, τη δημιουργία νέων τρόπων μεταφοράς, και να αποκτήσουν τεράστια δύναμη σε όλη την αυτοκρατορία. Με τη νέα αυτή μετατροπή, η έννοια του γραμματισμού αναπτύχθηκε για να αποκτήσει νέα πρόσθετα χαρακτηριστικά. Μια παιδεία σήμαινε τώρα ότι κάποιος θα μπορούσε να χαράξει γραφές και σύμβολα. Αλλά πριν πάω σε αυτό το ζήτημα με τη χρονολογία της παιδείας, αξίζει να σταθούμε εδώ για λίγο να σκεφτούμε για έναν από τους ορισμούς στο βίντεο που τράβηξε πραγματικά την προσοχή μου. Ένας από τους δασκάλους στη συνέντευξη έδωσε ένα γενικό ορισμό του γραμματισμού που κάνει κλικ με όσα είπαμε μέχρι τώρα γι 'αυτό. Είπε: "Παιδεία σημαίνει να είσαι σε θέση να κατανοήσεις και να "διαβάσεις" τον κόσμο, σε αντίθεση με το κείμενο". Από την έναρξη της γλώσσας με την εφεύρεση της γραφής και των συμβόλων, η παιδεία θα μπορούσε να συνοψιστεί σε μία μόνο δήλωση "ένας τρόπος για να κατανοήσουμε τον εξωτερικό κόσμο, μία κίνηση από το χάος στην τάξη". Αλλά αυτός ο ορισμός δεν μένει στατικός, αλλά διαρκώς αναπτύσσεται και εξελίσσεται.
Αργότερα, ξεκίνησε μια άλλη εποχή στην επικοινωνία με τη δημιουργία της πρώτης μορφής των μέσων μαζικής ενημέρωσης: κινητά τύπου του Γουτεμβέργιου, που τοποθετούνται σε ένα τυπογραφικό πιεστήριο, που έδωσαν τη δυνατότητα εγγράφως να παραχθούν τα βιβλία που δεν είναι χειρόγραφα. Αυτή η εφεύρεση σηματοδότησε μια αλλαγή στον τρόπο της ανθρώπινης γνώσης. Η Παιδεία (πλέον έχει ταυτιστεί με την ανάγνωση και τη γραφή κειμένου) εξαπλώθηκε κατά μήκος με την εκτύπωση, και κατά την Αναγέννηση συνέβη η άνθιση της καλλιτεχνικής, επιστημονικής, πολιτιστικής, θρησκευτικής και κοινωνικής ανάπτυξης που σάρωσε ολόκληρη την Ευρώπη. Στη συνέχεια ήρθε η αναβίωση και διάδοση της δημοκρατίας. Η τελευταία αλλαγή μετασχηματισμού χρονολογείται πριν από τρεις δεκαετίες, όταν ο προσωπικός υπολογιστής και, στη συνέχεια το διαδίκτυο συνέκλιναν για να μας οδηγήσουν στην ψηφιακή εποχή. Καθένας με σύνδεση στο internet έχει πρόσβαση σε πολλά, αν όχι όλα από την πρότερη Γνώση. Σήμερα, τα smarphones είναι τσέπης βιβλιοθήκες, τυπογραφεία, φωτογραφικές μηχανές, ραδιόφωνα, τηλεοράσεις και όλα στην παλάμη του χεριού σας. Καλώς ήρθατε στο ψηφιακό αλφαβητισμό! Η Παιδεία, όπως είδαμε μέσα από αυτή τη σύντομη διαχρονική μελέτη, εξελίχθηκε, αναπτύχθηκε, επεκτάθηκε και ωρίμασε μέσα από διαφορετικές χρονικές περιόδους. Αυτό που αξίζει να σημειωθεί εδώ είναι ότι κατά τη διαδικασία της ωρίμανσης του γραμματισμού, οι νέες έννοιες χτίστηκαν από τις προηγούμενες, προσθέτοντας σε αυτές, αλλά ποτέ δεν τις αντικαθιστούν. Και εάν η χρονολογία σταματήσει στιγμιαία στον 21ο αιώνα, τότε ο απόλυτος "προσωρινός" ορισμός του αλφαβητισμού θα ήταν, κατά συνέπεια, ότι περιλαμβάνει όλες τις πρώτες βασικές έννοιες που αρχικά ταυτίστηκε με αυτό, όπως: ανάγνωση, γραφή, την επικοινωνία, και τώρα την "ψηφιοποίηση'. Με την ψηφιοποίηση έρχεται μια ολόκληρη σειρά από νέα χαρακτηριστικά που θα μπορούσαν να προστεθούν στην έννοια του γραμματισμού όπως τα εξής: η συνεργασία, η κοινωνική δικτύωση, η σύνδεση, η κριτική σκέψη, η δημιουργική σκέψη, ... ect.
Ως πρόθυμοι δάσκαλοι για τη βελτίωση των εκπαιδευτικών πρακτικών μας, θα ήθελα να υπογραμμίσω ιδιαίτερα την ψηφιακή συνιστώσα στην παιδεία σήμερα. Οι μαθητές μας είναι ψηφιακά ντόπιοι που έχουν γεννηθεί σε έναν τεχνολογικό κόσμο. Για να τους στερήσει κανείς τη δυνατότητα αυτής της τεχνολογίας στην εκπαίδευσή τους θα πρέπει να "θίξει" αυτές τις γνώσεις τους, γνώσεις του 21ου αιώνα.
συνέχεια οι Αιγύπτιοι άρχισαν να χρησιμοποιούν χαρακτήρες για να εκφράσουν την αξία του νομίσματός τους, περίπου 6,000 χρόνια πριν, προέκυψε ένα πρότυπο σύστημα αλφάβητο που αποτελείτο κυρίως από σκάλισμα συμβόλων σε λίθινες πλάκες. Αυτό το νέο προηγμένο σύστημα βοήθησε τους Αιγύπτιους να λαμβάνουν τεράστιες μηχανικές εργασίες, τη δημιουργία νέων τρόπων μεταφοράς, και να αποκτήσουν τεράστια δύναμη σε όλη την αυτοκρατορία. Με τη νέα αυτή μετατροπή, η έννοια του γραμματισμού αναπτύχθηκε για να αποκτήσει νέα πρόσθετα χαρακτηριστικά. Μια παιδεία σήμαινε τώρα ότι κάποιος θα μπορούσε να χαράξει γραφές και σύμβολα. Αλλά πριν πάω σε αυτό το ζήτημα με τη χρονολογία της παιδείας, αξίζει να σταθούμε εδώ για λίγο να σκεφτούμε για έναν από τους ορισμούς στο βίντεο που τράβηξε πραγματικά την προσοχή μου. Ένας από τους δασκάλους στη συνέντευξη έδωσε ένα γενικό ορισμό του γραμματισμού που κάνει κλικ με όσα είπαμε μέχρι τώρα γι 'αυτό. Είπε: "Παιδεία σημαίνει να είσαι σε θέση να κατανοήσεις και να "διαβάσεις" τον κόσμο, σε αντίθεση με το κείμενο". Από την έναρξη της γλώσσας με την εφεύρεση της γραφής και των συμβόλων, η παιδεία θα μπορούσε να συνοψιστεί σε μία μόνο δήλωση "ένας τρόπος για να κατανοήσουμε τον εξωτερικό κόσμο, μία κίνηση από το χάος στην τάξη". Αλλά αυτός ο ορισμός δεν μένει στατικός, αλλά διαρκώς αναπτύσσεται και εξελίσσεται.Αργότερα, ξεκίνησε μια άλλη εποχή στην επικοινωνία με τη δημιουργία της πρώτης μορφής των μέσων μαζικής ενημέρωσης: κινητά τύπου του Γουτεμβέργιου, που τοποθετούνται σε ένα τυπογραφικό πιεστήριο, που έδωσαν τη δυνατότητα εγγράφως να παραχθούν τα βιβλία που δεν είναι χειρόγραφα. Αυτή η εφεύρεση σηματοδότησε μια αλλαγή στον τρόπο της ανθρώπινης γνώσης. Η Παιδεία (πλέον έχει ταυτιστεί με την ανάγνωση και τη γραφή κειμένου) εξαπλώθηκε κατά μήκος με την εκτύπωση, και κατά την Αναγέννηση συνέβη η άνθιση της καλλιτεχνικής, επιστημονικής, πολιτιστικής, θρησκευτικής και κοινωνικής ανάπτυξης που σάρωσε ολόκληρη την Ευρώπη. Στη συνέχεια ήρθε η αναβίωση και διάδοση της δημοκρατίας. Η τελευταία αλλαγή μετασχηματισμού χρονολογείται πριν από τρεις δεκαετίες, όταν ο προσωπικός υπολογιστής και, στη συνέχεια το διαδίκτυο συνέκλιναν για να μας οδηγήσουν στην ψηφιακή εποχή. Καθένας με σύνδεση στο internet έχει πρόσβαση σε πολλά, αν όχι όλα από την πρότερη Γνώση. Σήμερα, τα smarphones είναι τσέπης βιβλιοθήκες, τυπογραφεία, φωτογραφικές μηχανές, ραδιόφωνα, τηλεοράσεις και όλα στην παλάμη του χεριού σας. Καλώς ήρθατε στο ψηφιακό αλφαβητισμό! Η Παιδεία, όπως είδαμε μέσα από αυτή τη σύντομη διαχρονική μελέτη, εξελίχθηκε, αναπτύχθηκε, επεκτάθηκε και ωρίμασε μέσα από διαφορετικές χρονικές περιόδους. Αυτό που αξίζει να σημειωθεί εδώ είναι ότι κατά τη διαδικασία της ωρίμανσης του γραμματισμού, οι νέες έννοιες χτίστηκαν από τις προηγούμενες, προσθέτοντας σε αυτές, αλλά ποτέ δεν τις αντικαθιστούν. Και εάν η χρονολογία σταματήσει στιγμιαία στον 21ο αιώνα, τότε ο απόλυτος "προσωρινός" ορισμός του αλφαβητισμού θα ήταν, κατά συνέπεια, ότι περιλαμβάνει όλες τις πρώτες βασικές έννοιες που αρχικά ταυτίστηκε με αυτό, όπως: ανάγνωση, γραφή, την επικοινωνία, και τώρα την "ψηφιοποίηση'. Με την ψηφιοποίηση έρχεται μια ολόκληρη σειρά από νέα χαρακτηριστικά που θα μπορούσαν να προστεθούν στην έννοια του γραμματισμού όπως τα εξής: η συνεργασία, η κοινωνική δικτύωση, η σύνδεση, η κριτική σκέψη, η δημιουργική σκέψη, ... ect.
Ως πρόθυμοι δάσκαλοι για τη βελτίωση των εκπαιδευτικών πρακτικών μας, θα ήθελα να υπογραμμίσω ιδιαίτερα την ψηφιακή συνιστώσα στην παιδεία σήμερα. Οι μαθητές μας είναι ψηφιακά ντόπιοι που έχουν γεννηθεί σε έναν τεχνολογικό κόσμο. Για να τους στερήσει κανείς τη δυνατότητα αυτής της τεχνολογίας στην εκπαίδευσή τους θα πρέπει να "θίξει" αυτές τις γνώσεις τους, γνώσεις του 21ου αιώνα. 
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου