Για την παράσταση «Αμφιτρύων» του Μολιέρου, Ηρώδειο 21 Σεπτεμβρίου

  

"Αυτά του ανθρώπου είναι τα πάθη:

Να' ναι περίεργος να μάθει

Ό,τι δε θα 'θελε να ξέρει"



   Τα ξεχωριστά καλοκαιρινά βράδια στην πόλη είναι πάντα συνδεδεμένα με μία συναυλία, ένα θερινό σινεμά ή μία θεατρική παράσταση. Έτσι, μετά την "Μπαλάντα του γέρου ναυτικού" στις   4 Αυγούστου στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου με την εκπληκτική Φιόνα Σο  (http://sykees8.blogspot.gr/2012/08/rime-of-ancient-mariner-4.html) το φετινό καλοκαίρι έκλεισε χθες το βράδυ της Παρασκευής 21 Σεπτεμβρίου στο Ηρώδειο, με τον «Αμφιτρύωνα» του Μολιέρου σε σκηνοθεσία του Λεύτερη Βογιατζή και παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου, όπου πήγαμε με συναδέλφους από το σχολείο.
   Το θέατρο ήταν γεμάτο κατά τα τρία τέταρτα, αφού το γεγονός της έκτακτης επανάληψης της παράστασης δεν είχε εγκαίρως δημοσιοποιηθεί. Ανοίγοντας παρένθεση, να μοιραστώ μαζί σας το συνειρμό μου ότι στις μέρες ετούτες κάθε τέτοια Επιλογή ως θεατής, αλλά κυρίως ως Δημιουργός, φρονώ ότι αποτελεί πράξη αντίστασης και ενέχει μία μεγαλοσύνη βγαλμένη από αλλοτινούς καιρούς... Σκεφτόμουν ότι οι άνθρωποι που "ψωμοζούν" από το Θεάτρο, πλέον, το βιώνουν ετούτο σαν Αδήριτη Ανάγκη, σαν Στάση Ζωής και ότι η εποχή των μπουλουκιών, μάλλον επέστρεψε!

   Θα ονομάζαμε το έργο "Κωμωδία των μεταμορφφώσεων" ή "Προσωπεία του δόλου", όπως επισημαίνει η μεταφράστρια του έργου Χρύσα Προκοπάκη. Στη βάση του Μύθου και της ίντριγκας βρίσκεται το προσωπείο, το διπλό πρόσωπο. Ο Δίας μεταμορφώνεται σε Αμφιτρύωνα για να τρυπώσει στο κρεβάτι της γυναίκας του Αλκμήνης και ο Ερμής στον υπηρέτη Σωσία, προκαλώντας ευτράπελες παρεξηγήσεις και διαβολικές συγκρούσεις. Μέσα από τους αντικριστούς καθρέφτες αναδεικνύονται δεξιοτεχνικά σκοτεινές όψεις του κωμικού, τότε και σήμερα, ενώ αποκαλύπτονται γενικότερες κοινωνικές συμπεριφορές,  μέσα από τους ελιγμούς της εξουσίας.
 

"Στην υψηλή αν ανήκεις τάξη,

Ό,τι κι αν κάνεις είν' εντάξει:

Με το ποιος είσαι, αναλόγως,

  Όνομα αλλάζει ο κάθε λόγος..."

 

  Με τον Μολιέρο να επιθυμεί να καθρεφτίσει τον Αμφιτρύωνα με τον ίδιο τον Λουδοβίκο - Δία με τους έρωτές του και την απολυταρχική διακυβέρνησή του, την ίδια ακριβώς εποχή που ο Σαρλ Περώ (Charles Perrault, Παρίσι 1628 – 1703)για τους ίδιους λόγους, "αφήνει" την πρωτόλεια Κοκκινοσκουφίτσα του στην κοιλιά του λύκου- Λουδοβίκου, δίχως ποτέ να έρθει η κάθαρση, αντιλαμβανόμαστε το κοινό κίνητρο των δύο δημιουργών να κολακέψουν τον ... ερωτύλο άρχοντα. Ο σημερινός, ωστόσο, θεατής απολαμβάνει μια σκληρή σάτιρα της εξουσίας.

 

Εντυπωσιακό το μεταλλικό θηρίο-σκηνικό που παρέμπε στο γαϊτανάκι της ζωής,
 όπου όλοι είμαστε μαριονέττες στα χέρια των θεών.

   Η ευρηματική σκηνογραφία, ένα εντυπωσιακό  μεταλλικό θηρίο-σκηνικό που παρέμπε στο γαϊτανάκι της ζωής μας, όπου όλοι είμαστε μαριονέττες στα χέρια των θεών,  υπηρέτησε τη σκηνοθετική άποψη ιδανικά, ενώ έφερε στο μυαλό μου το παραμυθένιο  καρουζέλ, στο οποίο χτυπούσε η καρδιά του Ερωτόκριτου του Λιβαθινού.







   Η παράσταση του Βογιατζή φρονώ ότι ήταν ένας τρόπος του πώς ο σκηνοθέτης διδάσκει ολόκληρο το θίασό του και προτείνει την άποψή του στο κοινό. Όλοι οι ηθοποοί του νομίζω ότι "υπηρέτησαν" πιστά ετούτη την άποψη, αν και ορισμένοι από τους θεατές έμοιαζε να έχουν τις ενστάσεις τους στο τέλος της παράστασης... Έτσι, λοιπόν, ο Βογιατζής έβαλε τους ήρωές του να κινούνται σαν ανδρείκελα, όχι σαν persones με γνώμη και ήθος. Ένα γεγονός που δημιούργησε πρόβλημα στη μετάφραση-αποκωδικοποίηση από κάποιους  θεατές, που πήγαν για να απολαύσουν την υποκριτική για παράδειγμα της Μουτούση στον ρόλο της Αλκμήνης και την είδαν να "δυσκολεύεται" να αρθρώσει τα λόγια της.
   Θα ήθελα, όμως, να σταθώ ιδιαίτερα στον φοβιτσιάρη, πονηρό δούλο, τον εξαίρετο Δημήτρη Ήμελλο, ο οποίος στο ρόλο του Σωσία, νομίζω ότι αποτελούσε πρόσωπο-κλειδί για την ανάγνωση του έργου και την κορυφαία δραματουργικά φυσιογνωμία της συγκεκριμένης παράστασης, με την αμφίσημη ρήση του να κλείνει το έργο:




Εξαίρετος ο Ήμελλος στο ρόλο του Σωσία

"Για περιπτώσεις σαν κι αυτή,

Πάντα καλύτερη η σιωπή"

«Ύστατο σήμερα» του Χάουαρντ Μπάρκερ

Μου ήρθε στο μυαλό το «Ύστατο σήμερα» του Άγγλου Χάουαρντ Μπάρκερ στο «θέατρο της οδού Κυκλάδων» (2010) όπου ο Δημήτρης Ήμελλος μαζί  με τον Λευτέρη Βογιατζή  είχαν δώσει υποκριτικό ρεσιτάλ στο πιο εμπνευσμένο κουρείο του θεάτρου μας.


 

  Μόλις, τα φώτα άναψαν συνέλαβα τον εαυτό μου να χειροκροτά συνεπαρμένος, όχι τόσο γιατί με είχε συγκλονίσει η παράσταση στο σύνολό της όσο για την Αφοσίωση και το Πάθος των θετράνθρωπων κόντρα στους καιρούς που ζούμε...Πόση ανάγκη έχει ετούτος ο τόπος από ανθρώπους ταγμένους και παθιασμένους σε όοοοο,τι κάνουν! Πόση!

 

  Η έξοδος κι ο περίπατός μας στην κατάμεστη από κόσμο Διονυσίου Αεροπαγίτου (ζευγάρια να χορεύουν tango (!) μικροπωλητές, πλανόδιοι οργανοπαίχτες, τουρίστες) ήταν ακόμη μία ευχάριστη έκπληξη ετούτης της βραδιάς, η οποία μας βρήκε σε μία γεμάτη νεαρόκοσμο μπυραρία στο Κουκάκι να συζητάμε στην αρχή για τα ναι και τα ίσως της παράστασης και στο τέλος να καταλήγουμε σε έναν έντονο, δημιουργικότατο "καβγά" για την αξιολόγηση όλων των δημόσιων λειτουργών, συνεπώς και του εκπαιδευτικού έργου-ακόμη κι αν αλεστεί μία ολόκληρη γενιά (η δική μας) στην κρεατομηχανή της- και τις ευθύνες της Αριστεράς για όσα συμβαίνουν στον τόπο μας... Η τελεία μπήκε μετά τις τρεις με ένα "βρώμικο" πέριξ του Συντάγματος....

 

  Ένα βράδυ που ξαναγαπήσαμε την ταλαιπωρημένη πόλη μας....  Συνεχίζοντας, λοιπόν....

«Αμφιτρύων» του Μολιέρου - Εθνικό Θέατρο

Μετάφραση: Χρύσα Προκοπάκη - Σκηνοθεσία: Λευτέρης Βογιατζής - Σκηνικά: Εύα Μανιδάκη - Κοστούμια: Άγγελος Μέντης Μουσική: Δημήτρης Καμαρωτός - Κίνηση: Ερμής Μαλκότσης - Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος - Βοηθοί σκηνοθέτη: Χάρης Φραγκούλης, Ελένη Ευθυμίου. Παίζουν: Αμαλία Μουτούση (Αλκμήνη), Γιώργος Γάλλος (Αμφιτρύων), Νίκος Κουρής (Δίας), Δημήτρης Ημελλος (Σωσίας), Χρήστος Λούλης (Ερμής), Εύη Σαουλίδου (Κλεάνθη), Στεφανία Γουλιώτη (Νύχτα). Στους ρόλους των στρατηγών οι Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Κωνσταντίνος Ασπιώτης, Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος, Ανδρέας Κωνσταντίνου, Χάρης Φραγκούλης, Νικόλας Χανακούλας.