Λορέντζος Μαβίλης (1860 – 1912): Λήθη

"Χυδαία γλώσσα δεν υπάρχει, υπάρχουσι χυδαίοι άνθρωποι".

 

  Ποιητής και μεταφραστής, τελευταίος εκπρόσωπος της Επτανησιακής Σχολής. Ο Λορέντζος Μαβίλης γεννήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου1860 στην Ιθάκη, όπου ο ισπανικής καταγωγής πατέρας του υπηρετούσε ως δικαστικός. Η μητέρα του Ιωάννα Σούφη υπήρξε ανιψιά του κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια. Ολιγογράφος ως ποιητής, διέπρεψε στο απαιτητικό είδος του σονέτου. Ανήκει στην παράδοση της επτανησιακής σχολής, όπως διαμορφώθηκε από τον Διονύσιο Σολωμό. Γνώστης πολλών γλωσσών, μετέφρασε μεταξύ άλλων στα ελληνικά το ινδικό έπος της «Μαχαμπχαράτα». Το 1910 εκλέγεται βουλευτής υπό τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Ένα χρόνο αργότερα, ο λόγος του στη Βουλή για το γλωσσικό αποτελεί την κορύφωση των αγώνων του για τη δημοτική. Παροιμιώδης θα μείνει η φράση του «Χυδαία γλώσσα δεν υπάρχει, υπάρχουσι χυδαίοι άνθρωποι», υπερασπιζόμενος την ευγένεια της δημοτικής γλώσσας. Ο Μαβίλης δεν ήταν μόνο άνθρωπος του πνεύματος, αλλά και της δράσης. Φλογερός πατριώτης συμμετέχει ενεργά στους απελευθερωτικούς αγώνες του έθνους: Το 1896 μάχεται στην επαναστατημένη Κρήτη, ένα χρόνο αργότερα λαμβάνει μέρος στον άτυχο ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, όπου και τραυματίζεται. Η υπέρτατη θυσία του προς την πατρίδα θα έρθει στις 28 Νοεμβρίου του 1912, κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων. Ο Λορέντζος Μαβίλης, συμμετέχοντας ως εθελοντής, θα πέσει ηρωικά μαχόμενος κατά των Τούρκων στο βουνό Δρίσκος της Ηπείρου. Ήταν μόλις 52 ετών, πάνω στην κορύφωση της πνευματικής του δημιουργίας.

Λήθη

Καλότυχοι οἱ νεκροὶ ποὺ λησμονᾶνε
τὴν πίκρια τῆς ζωῆς. Ὅντας βυθίσει
ὁ ἥλιος καὶ τὸ σούρουπο ἀκλουθήσει,
μὴν τοὺς κλαῖς, ὁ καημός σου ὅσος καὶ νἆναι.

Τέτοιαν ὥρα οἱ ψυχὲς διψοῦν καὶ πᾶνε
στῆς λησμονιᾶς τὴν κρουσταλλένια βρύση·
μὰ βοῦρκος τὸ νεράκι θὰ μαυρίσει,
ἂ στάξει γι᾿ αὐτὲς δάκρυ ὅθε ἀγαπᾶνε.

Κι ἂν πιοῦν θολὸ νερὸ ξαναθυμοῦνται.
Διαβαίνοντας λιβάδια ἀπὸ ἀσφοδύλι,
πόνους παλιούς, ποὺ μέσα τους κοιμοῦνται.

Ἂ δὲ μπορεῖς παρὰ νὰ κλαῖς τὸ δείλι,
τοὺς ζωντανοὺς τὰ μάτια σου ἂς θρηνήσουν:
Θέλουν μὰ δὲ βολεῖ νὰ λησμονήσουν.